Bệnh trĩ (hemorrhoids) là tình trạng giãn tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng dưới. Có thể gây ra các triệu chứng như đau, ngứa, và chảy máu, đặc biệt là khi đại tiện. Đôi khi búi trĩ có thể bị sa ra ngoài. Bệnh trĩ rất phổ biến, có thường gặp ở những người ăn không đủ chất xơ và không tập thể dục đầy đủ nên dẫn đến các đợt táo bón lặp đi lặp lại và căng thẳng khi đi tiêu.
Tìm hiểu chung trĩ
Trĩ là những cục hoặc khối mô ở hậu môn, có chứa các mạch máu giãn nở của đám rối trĩ ở ống hậu môn. Các triệu chứng bao gồm đau và chảy máu. Bệnh trĩ tắc mạch thường đau nhiều hơn. Chẩn đoán bằng quan sát thường và soi hậu môn. Điều trị gồm thắt búi trĩ, tiêm xơ, hồng ngoại hoặc phẫu thuật.
Bất kỳ sự gia tăng áp lực trong ổ bụng có thể tạo ra bệnh trĩ. Nguyên nhân có thể là do:
Rặn nhiều lần để đi tiêu, đặc biệt những người bị táo bón thường xuyên.
Thai kỳ.
Các đợt tiêu chảy lặp đi lặp lại.
Béo phì.
Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân không rõ nguyên nhân về sự hình thành bệnh trĩ.
Trĩ nội:nằm bên trong ống hậu môn, triệu chứng chảy máu ngắt quãng (thường xảy ra khi đi ngoài) và đôi khi tiết dịch nhầy, thường không đau. Trĩ nội cũng có thể lòi ra bên ngoài hậu môn, dưới dạng những khối nhỏ giống quả nho. Thông thường búi trĩ sa ra ngoài có thể dùng đầu ngón tay đẩy ngược vào hậu môn.
Trĩ ngoại:nằm ngay bên ngoài hậu môn, gồm các triệu chứng sưng tấy hoặc lồi lõm khó chịu (có thể không liên tục). Trĩ ngoại cũng có thể gây khó khăn cho việc giữ vệ sinh vùng hậu môn sau khi đi ngoài.Trĩ ngoại đôi khi phát triển một cục máu đông bên trong (“huyết khối”), thường sau một thời gian tiêu chảy hoặc táo bón. Trong trường hợp đó sẽ tạo ra một vết sưng hoặc cục u cứng và đau đột ngột xung quanh vùng hậu môn.
Nhiều bệnh nhân mắc cả bệnh trĩ nội và trĩ ngoại.
Triệu chứng trĩ
Những dấu hiệu và triệu chứng của trĩ
Máu đỏ tươi sau khi đi tiêu, đặc biệt nếu phân rất cứng hoặc rất lớn. Máu cũng có thể thành vệt trên bề mặt phân, hoặc tạo màu đỏ cho nước trong bồn cầu.
Đối với bệnh trĩ sa, một khối mềm giống như quả nho nhô ra từ hậu môn và có thể tiết dịch nhầy.
Đối với bệnh trĩ ngoại, những vết lồi lõm gây khó chịu và khó khăn trong việc giữ vệ sinh vùng hậu môn.
Trĩ ngoại cũng có thể gây sưng tấy, ngứa ngáy từng cơn, khó chịu nhẹ (nhất là sau một thời gian bị tiêu chảy hoặc táo bón).
Đối với huyết khối của trĩ ngoại, đột nhiên xuất hiện một cục phồng hoặc cục cứng gây đau đớn ở vành hậu môn. Khối u màu xanh lam hoặc màu tím, có thể chảy máu.
Đau dữ dội không phải là triệu chứng điển hình của bệnh trĩ (ngoại trừ trường hợp trĩ ngoại do huyết khối).
Tác động của trĩ đối với sức khỏe
Bệnh trĩ không nguy hiểm và chỉ cần điều trị nếu gây ra các triệu chứng rất khó chịu. Nếu bệnh trĩ xảy ra trong thời kỳ mang thai thường sẽ tự thoái lui sau khi sinh. Đối với bệnh trĩ liên quan đến táo bón, tiên lượng tốt, miễn là bạn thay đổi cần thiết về chế độ ăn uống và lối sống của mình. Đối với bệnh trĩ gây ra các triệu chứng dai dẳng mặc dù điều trị bằng thuốc, nhưng kết quả điều trị tại phòng mạch hoặc phẫu thuật thường rất tốt.
Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh trĩ
Chảy máu nhiều lần và kéo dài gây thiếu máu.
Sa trực tràng, trĩ nghẹt.
Huyết khối búi trĩ, đôi khi huyết khối cả tĩnh mạch trĩ.
Rối loạn chức năng cơ thắt (Cơ thắt yếu, không giữ được phân và hơi, co cơ thắt).
Vỡ búi trĩ ngoại.
Gây các bệnh thứ phát kèm theo như: Nứt kẽ hậu môn, viêm ngứa hậu môn – trực tràng, viêm hốc, gây áp xe, rò quanh hậu môn – trực tràng.
Biến chứng nặng nề: Có thể gây huyết khối di chuyển lên mạc treo gây nghẽn mạch, nhiễm khuẩn máu,…
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Gọi cho bác sĩ bất cứ khi nào bạn bị chảy máu trực tràng, đặc biệt nếu bạn trên 40 tuổi, khi nguy cơ chảy máu trực tràng do ung thư đại trực tràng hoặc các bệnh tiêu hóa nghiêm trọng khác tăng lên.
Ngoài ra, hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn bị đau trực tràng dữ dội.
Nguyên nhân trĩ
Cơ chế gây bệnh trĩ chủ yếu là do sự căng giãn quá mức của tĩnh mạch hậu môn, dẫn đến hình thành các búi trĩ ở bên trong (trĩ nội) hoặc bên ngoài ống hậu môn (trĩ ngoại). Nếu người bệnh mắc đồng thời 2 loại trĩ này thì được gọi là trĩ hỗn hợp. Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ có thể do:
- Rặn khi đi cầu;
- Ngồi lâu trên bồn cầu;
- Tiêu chảy hoặc táo bón mạn tính;
- Béo phì;
- Mang thai;
- Giao hợp qua đường hậu môn;
- Chế độ ăn ít chất xơ.
Nguy cơ trĩ
Những ai có nguy cơ mắc phải trĩ?
Bệnh nhân táo bón, hoặc tiêu chảy và chế độ ăn ít chất xơ, uống ít nước kèm theo hạn chế vận động làm tăng tần suất bệnh trĩ, rặn làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch gây căng giãn và ứ máu.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải trĩ
Táo bón, hoặc tiêu chảy làm tăng tần suất bệnh trĩ, rặn làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch gây căng giãn và ứ máu.
Chế độ ăn ít chất xơ, làm tăng tần suất bệnh trĩ.
Thừa cân và béo phì, làm gia tăng tần suất bệnh.
Gia tăng áp lực ổ bụng gặp trong những người thường xuyên lao động nặng như khuân vác, vận động viên cử tạ, quần vợt,…, đứng lâu, ngồi nhiều như thư ký, thợ may, nhân viên bán hàng làm gia tăng áp lực ổ bụng cản trở sự hồi lưu máu về tim đưa đến giãn tĩnh mạch hậu môn.
U vùng tiểu khung bao gồm u đại trực tràng, u tử cung và thai nhiều tháng làm cản trở hồi lưu máu trở về tim gây giãn tĩnh mạch.
Phương pháp phòng ngừa trĩ hiệu quả
Dưới đây là cách phòng ngừa bệnh trĩ:
Tránh ngồi lâu, đứng lâu, tránh khiêng, vác vật nặng.
Tránh các chất kích thích như rượu, bia, ăn nhiều ớt.
Ăn thức ăn có nhiều chất xơ, nhiều rau, nhiều trái cây như bưởi, chuối, đu đủ…
Uống nhiều nước, khoảng 40 ml/kg cân nặng.
Phương pháp điều trị trĩ hiệu quả
Điều trị bệnh trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:
Điều trị nội khoa: Đối với trĩ ở giai đoạn đầu, các loại thuốc bôi, thuốc đặt và thuốc uống có thể giúp giảm đau, giảm sưng và ngăn ngừa nhiễm trùng. Các loại thuốc này thường được chỉ định để làm mềm phân, giảm táo bón và tăng cường độ bền của mạch máu.
Thủ thuật xâm lấn tối thiểu: Nếu bệnh trĩ đã tiến triển và gây khó chịu, có thể áp dụng các thủ thuật như chích xơ, thắt trĩ bằng vòng cao su hoặc đốt bằng tia laser. Đây là những phương pháp ít đau, nhanh chóng và thường không cần nhập viện.
Phẫu thuật cắt trĩ: Đối với các trường hợp bệnh trĩ nặng, búi trĩ lớn và gây biến chứng, phẫu thuật cắt trĩ là phương pháp triệt để để loại bỏ búi trĩ. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm cắt trĩ bằng dao điện, phẫu thuật Longo hoặc cắt trĩ bằng laser, đốt trĩ bằng sóng cao tần RFA.
Hãy liên hệ ThS.BS Lê Văn Trưởng – người có nhiều năm kinh nghiệm điều trị các bệnh lý hậu môn trực tràng, bạn sẽ được:
✅ Chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh
✅ Điều trị theo phương pháp hiện đại, ít đau, phục hồi nhanh
✅ Tư vấn chăm sóc hậu môn sau điều trị
Bệnh trĩ không đáng sợ nếu bạn hành động sớm!
LIÊN HỆ NGAY ĐỂ NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ
Bác Sĩ Trưởng – CHUYÊN CHỮA BỆNH TRĨ
Hotline: 0984 361 184